Arrogantie ten top in het optreden van het gemeentebestuur, hun slimme adviseurs en een gekochte NRC-journalist maandag 14 november 2005 bij een voorlichtingsavond over de ‘badplaatsontwikkeling’. Maar de bevolking van Noordwijk prikte er genadeloos doorheen in een afgeladen theater De Muze.

“Is er nog een ondernemer in de zaal die de voorstellen wel positief beoordeelt?”, zo vroeg de presentatrice wanhopig aan het einde van de avond over de badplaatsontwikkeling en het Beeldkwaliteitplan met wethouder Piet Barnhoorn, architect/adviseur Sjoerd Soeters en marketeer/adviseur Jan Rutten.

Het bleef stil in de zaal, al zaten er vele ondernemers. Toen stond er eentje op, de chef van Huize van Wely in de Hoofdstraat, die van de lekkerste chocola in Nederland: “Heeft de wethouder zich er wel van vergewist dat hij goede adviseurs heeft verzameld. Wat ik beluister in het verhaal van marketingspecialist Rutten zijn voornamelijk bekende feiten.”

Weer was het even stil, En toen antwoordde mijnheer Rutten zelf: dat hij veel meer onderbouwende details heeft uit onderzoek maar dat gezien het niveau van de zaal het niet verstandig was geweest daarover uit te wijden.

Dat was het toppunt van de arrogantie die de burgers van Noordwijk kregen voorgeschoteld deze avond. Het mogen dan hardwerkende bollenboeren, huisvrouwen, middenstanders, rijksambtenaren en ict’ers zijn. Dat wil niet zeggen dat je ze met een kluitje in het riet kunt sturen. Dat je met prachtige beelden de werkelijkheid kunt proberen te verhullen. Daar kon de gekochte journalist van NRC Handelsblad, architectuurkenner Bernhard Hulsman – had niet eens de moeite genomen om Noordwijk nu te bekijken – met zijn praatje met waardering voor Soeters niet veel aan veranderen.

De ene na de andere kritische vraag trad naar voren in De Muze: over gebrekkige response van de wethouder in overleg met bewoners, over de nog meer verstoorde rust straks, over elkaar tegensprekende heren tijdens deze avond; over gebrek aan helderheid vooral.

Wel positief

Is dan iedereen tegen de plannen? In het geheel niet. Je hoeft geen architect te zijn om te zien dat de omgeving Wilhelminaboulevard op veel plekken lelijk is, dat een uniforme stijl ontbreekt. Dat de vier pleinen broodnodig aan een herinrichting toe zijn. (Zie ook:
Leidsch Dagblad: ‘Stijl, rust, ruimte en bereikbaarheid’). Soeters’ gevoel voor stijl wordt gedeeld, maar mag het met wat minder mooie praatjes?

En geen Noordwijker zal tegenspreken dat je de nadruk moet leggen op kwaliteit als het om toerisme gaat. En uiteraard vinden ze werkgelegenheid belangrijk. Er is geen marketingtaal van een duur bureau voor nodig om burgers te overtuigen. Dat weten ze al lang.

Burgemeester Groen noemde enkel een economisch uitgangspunt voor de plannen: de ‘moordende concurrentiestrijd tussen badplaatsen in Noord-West Europa’ plus de concurrentie van goedkope vluchten die Duitsers naar de zekere zon brengen in plaats van naar Noordwijk met kans op ‘hier en daar een bui’.

Noordwijkers zijn ook trots op hun badplaats, maar vinden, om een bewoner van deze avond te citeren ‘het beeld van zee en strand’ toch het allermooiste. Dat moet niet verstoord worden door grote verkeersstromen en nog meer herrie op warme dagen. Barnhoorn: “Het wordt niet drukker straks.”

En tien minuten later zei Rutten dat het om groei gaat. Toename als het geen mooi weer is, op de rustige dagen, is de boodschap. Maar vanwaar dan die nieuwe parkeergarages als het niet drukker wordt? (Die overigens een enorm risico voor de veiligheid tegen oprukkend water zullen vormen.)

Onroerend goed voorop

Niet voor niets zat de zaal vol om hierover mee te denken. Het gaat om meer dan economie. Ze voelden maandag goed aan dat het grote geld, met veel hoogbouw, de onderliggende boodschap is van de fraaie beeldkwaliteit waarvoor de Amsterdamse architect Sjoerd Soeters maandag veel te veel spreektijd nam. Maar al op de allereerste vraag, van MijnNoordwijk.nl, naar de afspraken van de gemeente met Muntendamsche Investeringsmaatschappij Ronnie van de Putte, weigerde Barnhoorn een helder antwoord te geven. “We zijn on speaking terms, maar we nemen zelfstandig in eigen regie de besluiten.”

Barnhoorn schetste niet de realiteit. Iedereen ziet dat Van de Putte met zijn Masterplan uit 2002 een grote invloed heeft gehad op de huidige voornemens en weet ook dat deze man, met 25 procent van het onroerend goed in dit gebied, de bepalende factor is. Het geheel kost burgers geen geld, luidt de boodschap, maar om de investeerder te behagen moet er heel veel en hoog worden gebouwd, zoals zo’n 1.000 woningen. Een hele nieuwe woon- en recreatiewijk zal er rond het Vuurtorenplein en Wantveld verrijzen, maar ook het Palaceplein en Jan Kroonsplein worden bebouwd als het aan de gemeente en Van de Putte ligt. Rendement voor beiden, dat is het uitgangspunt.

Wees eerlijk

Wethouder Barnhoorn viel andere vragenstellers in de rede en liet ook in flauwe antwoorden blijken het publiek niet geheel serieus te nemen. Dat heeft geen boodschap aan het feit dat meneer Barnhoorn 30 jaar ondernemer is geweest, maar herinnert zich nog wel dat zijn partij CDA de burgers op een kostbare wijze heeft bedot. Dat schept nu verplichtingen in transparantie en eerlijkheid.

De gemeente toonde te veel dat ze dit soort bijeenkomsten ziet als window dressing, om latere verwijten te voorkomen dat niet naar de bevolking is geluisterd. Maar luisteren en eerlijk antwoorden zijn anders dan je verhaal mooi verpakken en de bevolking arrogant tegemoet treden met een betweterige houding en – ook uit belastinggeld bekostigde – slimme adviseurs die goed voor zichzelf zorgen.

Dus ga door met communiceren met de bevolking, gemeentebestuur, maar doe het goed en eerlijk de volgende keer. Het volk is niet dom, het wil op een eerlijke manier meepraten. Het gemeentebestuur kan steun krijgen, maar niet op deze manier.

Persoonlijke reactie: (MijnNoordwijk e-mail)